Tam Cốc - Bích Động, còn được biết đến với những cái tên nổi tiếng như "vịnh Hạ Long trên cạn" hay "Nam thiên đệ nhị động" là một khu du lịch trọng điểm quốc gia Việt Nam.Toàn khu vực bao gồm hệ thống các hang động núi đá vôi và các di tích lịch sử liên quan đến triều đại nhà Trần nằm chủ yếu ở xã Ninh Hải, Hoa Lư, Ninh Bình. Hiện nay, danh thắng Tam Cốc được thủ tướng chính phủ Việt Nam xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt.
Tam Cốc - Bích Động thuộc địa phận xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình, là một quần thể kiến trúc hài hòa, một danh lam thắng cảnh được ví như một "Vịnh Hạ Long trên cạn" bởi cảnh núi non trùng điệp, hang động kỳ thú, sông nước hữu tình.
Ở đây có hai thắng cảnh nổi tiếng là động Tam Cốc và chùa Bích Động. Tam Cốc có nghĩa là "ba hang" còn có tên Xuyên Thuỷ động gồm: hang Cả, hang Hai và hang Ba, cả ba hang đều được tạo thành bởi dòng sông Ngô Đồng đâm xuyên qua núi.
Hàng nghìn hòn núi đá vôi nằm dọc sông tạo nên phong cảnh rất hùng vỹ. Muốn thăm Tam Cốc, phải đi thuyền từ bến trung tâm, theo dòng sông Ngô Đồng uốn lượn qua các vách núi, hang xuyên thuỷ, cánh đồng lúa.